دین و الهیات جهانی در منظومه فکری اسلام

جهانی شدن، دین و الهیات تسلیمی در روابط بین الملل

جهانی شدن به عنوان یک فرایند یا طرح آثار اجتناب‌ناپذیری در نظام بین‌الملل به ارمغان می‌آورد. یکی از این آثار جهانی شدن دین است. دین جهانی شده چه خواهد بود ؟ در مورد آن اختلاف دیدگاه بین متخصصین این حوزه وجود دارد. آنچه می‌تواند نقطه مشترک این دیدگاه‌ها برای دینِ جهانی شده باشد، اصول و مبانی و ارزش‌های مشترک جهان شمول ادیان است. در این زمینه دینی که کاملتر و جامع‌تر است سهم بیشتر خواهد داشت و آن ...

فلسفة دین و الهیات جهانی با رویکرد اسلامی

پرسش اصلی نوشتار حاضر این است که آیا فلسفة دین و الهیات موسوم به جهانی، می‌تواند با رویکرد اسلامی دنبال شود یا نه؟ فلسفة دین اجمالاً عبارت است از تأمل عقلی بیرون‌نگرانه در باب دین. این قسم معرفت، از سنخ فلسفه‌های مضاف و معرفت درجة دوم است و آشکارا از کلام (الهیات)، دین‌پژوهی و فلسفه متمایز است و با بهره‌گیری از توانایی عقل نظری، به ارزیابی معتقدات ادیان و پدیدار عمومی دین می‌پردازد. در این نوشتا...

جهانی شدن، دین و الهیات تسلیمی در روابط بین الملل

مفهوم الهیات تسلیمی با تبدیل رئالیسم خام به رئالیسم انتقادی و پیش کشیدن مسأله سقوط و نجات و ربط آن با جامعیت دین در فرایند جهانی شدن مورد قبض و بسط قرارگرفته است. الهیات تسلیمی با وجه تمایز خاصی از پلورالیسم دینی، شمولگرایی و دیگر قرائتهای دینی تعریف شده است؛ بدین قرارکه فارغ از اسامی و ظواهر مادی، تمکین و تسلیم در برابر یک اراده برتر و حق، ملاک رستگاری و نجات است نه یک دین خاص. البته نجات و رس...

منظومه در اصول و فروع دین

سیاست و حکومت در منظومه فکری صدرالمتأهین

برغم وجود مطالب و نظرات وسیع و روشن در نزد حکیمان اسلامی در خصوص سیاست و حکومت و فلسفه سیاسی، از سوی برخی نویسندگان اظهار شده است که در تفکر اسلامی، به‌خصوص مسلک صدرائی، سیاست و فلسفه سیاسی جایگاهی ندارد. آنها معتقدند از آنجا که در اندیشه اسلامی – بخصوص تفکر و فلسفه آمیخته به عرفان صدرائی – دنیا مورد مذمت و نکوهش قرار گرفته، از این رو در این حکمت نمی‌توان انتظار اندیشه سیاسی داشت؛ چرا که در سیا...

جهانی شدن و ظرفیت های جهانی دین اسلام از منظر عرفان اسلامی

جهانی‌‌شدن مسئله‌ای است که بازتابش در همه‌ی امور از اقتصاد و سیاست گرفته تا هنجارهای مشترک اخلاقی و اجتماعی مشاهده می‌شود. دراین‌میان علی‌رغم تعدّد مبانی و تعاریف جهانی شدن عقیده‌ی مسلمین چه پیش از طرحِ مسئله‌ی جهانی‌شدن و چه پس از آن بر این بوده و هست که اسلام برای همه‌ی زمان‌ها و نیز برای جهانی بدون مرز قوانینی متناسب دارد. از سوی دیگر طرح این مسئله محتاج اثبات این مقدمه است که آیا اساساً در ساخ...